Առաձգական երևույթներ

Ուժի ազդեցությամբ մարմինները կարող են փոխել ոչ միայն իրենց շարժման արագությունն ու ուղղությունը, այլև ձևն ու չափերը:
Ձևափոխությունը լինում է առաձգական և պլաստիկ: Ուժի ազդեցությունը վերացնելուց հետո առաձգական ձևափոխության դեպքում մարմինները վերականգնում են իրենց սկզբնական ձևը և չափերը:
Առաձգական ձևափոխության դեպքում սեղմված, ձգված, ճկված կամ ոլորված մարմիններում նույնպես ուժ է առաջանում, որը ձգտում է վերականգնելու մարմնի սկզբնական ձևը և չափերը: Այդ ուժը կոչվում է առաձգականության ուժ:
1. Բերել կենցաղում հանդիպող առաձգական երևույթների օրինակներ:
Դարակի ճկվելը ծանրությունից
2. Մարմինների ձևափոխության ի՞նչ տեսակներ կան:
Կան սեղմված, ձգված, ճկված կամ ոլորված։
3. Ե՞րբ են առաջանում առանձգականության ուժեր:
Երբ մարմինը սեղմված, ձգված, ճկված կամ ոլորված ձևից հետ փորձում է վերկանգնել իր սկզբնական ձևերը և չափերը։

Что я гордюс в Эдукомплексе Мхитара Себастаци

Я гордюс тем что мы можем выбиритаь что мы будем делать физкултуру и дополнителие уроки где мы можем учитца разние язики. Например я выбрал Французкий, а физкултуру на столний тенис.

Например в последней уроке мы прохадили женский и мужскойрд
une и un
A вoвремя настолного тениса мы играли до 11 очков.

Ուժ

• Ի՞նչ է փոխազդեցությունը, կարողանալ օրինակներ բերել
  Երբ դու ոտքով գնդակին ես խփում։ Ոտքի ուժը փոխանցվումէ գնդակին և այն շարժվում է առաջ
• Ի՞նչ է ուժը, ինչ տառով են այն նշանակում:
  Օրինակ երբ անշարժ գնդակին խփել գնդով իր ուժը կփոխանցի մյուս գնակին
  և ուժը նշանակվում է F տառով
  
• Ե՞րբ են մարմինները փոխում իրենց շարժման արագությունը:
  Երբ անշարժ իրին խփում են ինչոր բանով։

Եղնիկը

Տնային աշխատանք

Կարդա՛ Ավ. Իսահակյանի ,,Եղնիկը,, պատմվածքը: 

1. Դուրս գրի՛ր անհասկանալի բառերը և բացատրի՛ր: 
վերջալույս – Արևը մայր մտնելու և մթնշաղն իջնելու պահը
ոսկեգեղմ – Ոսկեգույն տերևներ ունեցող, ոսկետերև, ոսկեսաղարթ
մատաղ – Չափահասության չհասած, պատանեկան, պատանի: Մատաղ սերունդ
խորունկ – Մեծ խորություն
ջինջ – Պարզ, մաքուր
 ուշագրավ – Ուշադրություն գրավող
 խորասույզ  – Խորաթափանց: Խորասույզ աչքեր:
անդուլ – դադար չունեցող, անդադար
ղողանջուն  – ղողանջ արձակող
աղմկահույզ – Հուզված և աղմկոտ, խռովահույզ

2. Նկարագրի՛ր եղնիկին՝ օգտագործելով պատմվածքի բառերը:
Եղնիկը մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր, խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ։

3. Ներկայացրո՛ւ, պատմի՛ր եղնիկի զգացմունքների, մտքերի մասին:
Ես կարոտում էի անտառներին իմ տանը իմ մայրիկին և հայրիկին

Եգիպտոս

Համաշխարհայաին պատմություն

Եգիպտոս

1.Հին Եգիպտոսի աշխարհագրական դիրքը , 21-րդ դարում այդ տարածքում ինչ պետություն է ձևավորվել/ պատասխանիր այս հարցին՝ օգտվելով քարտեզից/:
Մեդինա

2.Համեմատիր/15-20 նախադասությամբ/Հին եգիպտական մայրաքաղաք Մեմֆիսը և 21-րդ դարի Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետության մայրաքաղաք Կահիրեlն

3.Ովքեր էին փարավոնները:
Փարավոները Հին եգիպտական թագավորներ էին։

Եգիպտոսի հզոր արքաներից Ռամզես Երկրորդ/գրավոր փոքրիկ հետազոտություն անցկացրու անդրադառնալով  նշված կետերին, նյութդ պետք է ունենա նախաբան, ընթացք, վերջաբան, վերջաբանը ամփոփիր քո  կարծիքը հայտնելով տվյալ արքայի մասին/,

Ռամզես II-ը գահ բարձրացավ շեմուի (երաշտ) սեզոնի 3-րդ ամսվա 27-րդ օրը։ Այդ ժամանակ երիտասարդ թագավորը մոտ քսան տարեկան էր: Արշավում է դեպի արևելք և գրավում Բեյ­րութը

Մուվաթալլի II-ի մահը բավականին հանդարտեցնում է Եգիպտոսի և Խեթիայի հարաբերությունները։ Երկու դար ոխերիմ թշնամիությունից հետո Ռամզես Երկրորդը Պայմանագիր գրեց խեթերի կարռավարուհու հետ <<Հավերժ բարեկամներ>> և Իրենց հավատքը ուժեղացելու համար իրանք ամուսնացան։ Եվ երկուսն ել պարտավոր էին օգնել մեկը մյուսին Երբ պատերազմ էր ընթանում

• Գահ բարձրանալը,
• արշավանքները,
• հաշտության պայմանագիրը-«Հավերժ բարեկամներ»
• մշակույթը
• ուսումնասիրել ստորև աղբյուրներից մեկը, պատմել նոր բացահայտումների մասին

Աղբյուրներ՝

Երկրագործական աշխատանք

Երկրագործական աշխատանք կատարի՛ր:
Ներկայացրու, թե տանը ի՞նչ բույսեր ունեք:
Պատմիր քո աճեցրած բույսի կամ տնկած ծառի մասին մի փոքր :
Համացանցից դուրս բեր նյութեր, թե ծառերը ի՞նչ հեռավորության վրա են տնկում:
Համառոտ նկարագրիր մեկ օգտակար բույսի մասին:

Ես խնամում եմ Շատ բույսերի։ Օրինակ իմ ամենասիրելի բույսը Քլարաֆիտումն է Որն ես արդեն խնամում եմ 5 տարի։ Նա սենյակային բույս է որը պետք է ջրել ամեն օր։ Նարնց տերևները մեջտեղից աճում են աստղաձև: Այն շատ օգտակար բույս է։

Մաթեմատիկա

• Գրե՛ք և ընթերցե՛ք տրված թվին հակադիր թիվը.
  ա) –8 8
  բ) –11 11
  գ) +3 3
  դ) +18, -18
  ե) –200 200
  զ) +137, -137
  է) –32, 32
  ը) –41։ 41
• Հետևյալ հավասարություններից որո՞նք են ճիշտ կազմված.
  ա) – (–63) = 63
  բ) – (+45) = –45,
  գ) 38 = – (+38)
  դ) –52 = – (–52),
  ե) 16 = + (–16),
  զ) –27 = – (+27)։
  
• Տրված են A (–11), B (+17) կետերը։ Գրե՛ք՝
  ա) C կետի կոորդինատը, եթե այն հակադիր է A կետին,
  11
  բ) D կետի կոորդինատը, եթե այն հակադիր է B կետին։
  -17
  Կոորդինատային ուղղի վրա (տե՛ս նկ. 62) գտե՛ք հակադիր կետերի
  բոլոր զույգերը։
  

• A H
  B F
  C E
  
  Կրկնենք անցած

• Աճման կարգով գրե՛ք հետևյալ թվերը.
  –2, –10, +1, 0, –6, +32, –9, –27, +14։
  
  -27, -10, -9, -6, -2, 0, +1, +14, +32
  
• Գտե՛ք ամենամեծ և ամենափոքր թվերը.
  –1, +2, +7, –6, +5, 0, –11, +10, –9, +2։
  Ամեամեծ +10
  Ամենափոքր -11
  
  

Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք A (–3) կետը։ Նշե՛ք
նաև՝

ա) B կետը, որը գտնվում է A կետից երկու միավոր դեպի աջ,
-1
բ) C կետը, որը գտնվում է A կետից երեք միավոր դեպի ձախ։
-6

-6 A -1 0
.—.—.—.—.—.—.—.—.—.—.—.—

Առակներ

Կարդա՛ առակները:

1. ՄԻԱՄԻՏ ԳՈՂԵՐ
Երկու գող բարձրացան մի մեծատան կտուր և կամեցան երդով վայր իջնել և գողություն անել: Լուսնկա էր: Մեծատուն մարդն իմացավ, որ գողերը երդիկի մոտ են: Եվ կինը մարդուն ասաց, թե այս ամեն գանձերը և ոսկին և կերպասը քեզ որտեղի՞ց են:  Մեծատուն մարդն ասաց. «Գնում էի գողության, մեծատուն մարդկանց երդիկով իջնում էի, և լուսնկա էր, ինչպես այժմ, և լուսնի շողերը երդիկից ներս էին ընկնում, ինչպես այժմ, և ես գրկում էի շողերի սյունը և վայր էի իջնում և այնպիսի մի բան էի ասում, որ ինչքան գեղեցիկ կերպաս կար այդ տանը, երևում էր ինձ, և կապում էի լուսնի շողերին և վեր բարձրանում: Եվ այս ամենն այդպես եմ վաստակել»:
Երբ գողերը այդ բանը լսեցին, խիստ ուրախացան և հավատացին այդ ցնորամիտ բանին, լուսնի շողերը գրկելով երդից վայր ընկան և ջարդվեցին:

• Երկու նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ առակի ասելիքը:
  Որ պետք չի ամեն ինչին հավատալ ամեն ինչի

2. Մի անգամ երկու մարդ գրազ եկան: Նրանցից մեկն ասում էր, որ եթե հացի վրա կարագ քսեն, ապա վայր ընկնելիս հացը միշտ ընկնում է կարագ քսած կողմով ներքև: Մյուսը պնդում էր, որ հացը կարող է ընկնել նաև դատարկ կողմի վրա: Նա, ով պնդում էր, թե հացը կարող է նաև դատարկ կողմով ընկնել գետնին, իր խոսքերն ապացուցելու համար հացի վրա կարագ քսեց և հացը վայր գցեց հատակին: Հացն ընկավ դատարկ կողմի վրա:
– Տեսնո՞ւմ ես՝ ես ճիշտ էի,-ասաց նա: – Հացը կարող է ընկնել նաև դատարկ կողմով:
– Դա ոչինչ չի նշանակում, – առարկեց մյուսը: – Դու հացի սխալ կողմի վրա քսեցիր կարագը:

• Գրի՛ր առակի ասելիքը:
  Երբ մարդ սխալվում է, փուչ պատճառներ է բերում, որ ինքն ավելի ճիշտ է։
• Ո՞ր առակը քեզ դուր եկավ, ինչո՞ւ:
  Ինձ դուր եկավ առաջինը, որովհետև շատ միամիտ գողեր էին։

2. Կետերը փոխարինի՛ր տրված բառերով և բառակապակցություններով: Կետադրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ և փորձի՛ր բացատրել, թե ինչու են դրանք կոչվում միջանկյալ բառեր և բառակապացություններ (անկյալ – հին հայերեն՝ ընկած):

Ո՜վ զարմանք, ա՛յ քեզ միամտություն, երեխայի խելք, դե՛, բա՞:

Նավը մոտեցավ ժայռին, և ո՜վ զարմանք- բոլոր մեխերը, պտուտակներն ու երկաթե ամրակները ճռռալով դուրս սողացին իրենց տեղերից ու թռան դեպի ժայռը: Կարճ ժամանակում նավը վերալծվեց առանձին տախտակների, առագաստների: Ճիշտն ասած՝ սա հեքիաթ է: Բայց այդպիսի մագնիսական ժայռի գոյությունը ժամանակին
գիտնականերն, բոլորն էլ հավատում էին: Մի քանի տարի առաջ, որոշել էի անպայման գտնել այդ ժայռը:

3. Գրի՛ր շարադրություն ,,Թռիչք,, վերնագրով: 
Շոգ ամառ էր։ Գյուղում երկու ընկերները միշտ խաղում էին իրար հետ, ման էին գալիս անտառներով ու ձորերով։ Երեկոյան, երբ զովն իջնում էր, երկու ընկերները պառկում էին խոտերի վրա և երազում թռչել տիեզերք։
Տարիներն թռչում էին, իսկ ընկերները քրտնաջան սովորում ու պարապում էին՝ իրենց նպատակին հասնելու համար։ Ու մի օր էլ նրանցից մեկը՝ Յուրին, միայնակ թռավ տիեզերք, որովհետև տիեզերանավը փոքր էր երկուսի համար։

Համահայկական առաջին թագավորության անկումը

Առաջադրանք 2

Համահայկական առաջին թագավորության անկումը

Թվարկել Համահայկական առաջին թագավորության անկման պատճառները:

Վանի թագավորությանը և հայերին չթողեց հայոց թագավորը կամ իրենց պաշտոնը, այլ թագավորության անկման պատճառ դարձավ սկյուտական ցեղերի հարցակումը։

Ներկայացնել Վանի թագավորության նշանակությունը Հայաստանի պատմության մեջ:

Վանի թագավորությունը օրինակ բերեց մյուս բոլոր թագավորություներին լինել ուժեղ, հզոր, հայրենիքին։ Այսօրվա դրությամբ շատ ու շատ կառավարողներ կոթողնեին նրանց երկիրը, որը կառուցվել էր Վանի թագավորության ժամանակ։

Մայրենի

Կար-չկար , աշխարհում մի մեծ ու գեղեցիկ քար կար: Նրա մոտով հոսող առուն փայլելու աստիճան հղկել էր նրա կողքերը, որոնք փայլում էին արևի տակ: Բայց ժամանակի հետ առուն չորացավ, իսկ քարը շարունակում էր բլրակին պառկած մնալ: Նրա շուրջը լայնարձակ տարածություն էր բարձր խոտերի ու դաշտային վառ ծաղիկների համար:Վերևից շատ լավ երևում էր ներքևում անցնող սալարկված ճանապարհը, որի եզրին խճաքարերի ու գլաքարերի կույտն էր: Առանց ուրախ առվակի սովորական խոխոջյունի մենակ մնացած քարը սկսեց ավելի ու ավելի հաճախ նայել ներքև՝ ճանապարհին, որտեղ մշտական աշխուժություն էր տիրում: Մի անգամ նա այնքան տխուր էր, որ չդիմացավ ու բացականչեց.-Ամբողջ կյանքս հո միայնակ չեմ անցկացնելու: Խոտերից ու ծաղիկներից ի՞նչ օգուտ: Շատ ավելի խելամիտ է կողք կողքի ապրել իմ եղբայրակիցների հետ բանուկ ճանապարհի վրա, որտեղ կյանքը եռում է:
Այդ ասելով՝ նա շարժվեց իր վաղուցվա տեղից ու գլխապատառ գլորվեց ներքև, մինչև հայտնվեց ճանապարհին՝ նույնպիսի քարերի մոտ, ինչպիսին ինքն էր: Ով ասես, որ չէր անցնում ճանապարհով: Էլ սայլերի երկաթյա շրջանակներով անիվները, էլ ձիերի, կովերի, ոչխարների, այծերի սմբակները, էլ հեծյալների պճնազարդ  երկարաճիտ կոշիկները, էլ մեխերով գամված գյուղացիների ամուր մաշիկները:Քարը ճանապարհին հրմշտոցի մեջ հայտնվեց, որտեղ նրան կոպտորեն մի կողմ էին շպրտում, տրորում էին, փշուր-փշուր էին անում, ցեխի շիթերն էին թափում վրան: Իսկ երբեմն էլ նա մինչև ականջները աղտոտվում էր կովի թրիքով:Ո՞ւր կորավ նրա երբեմնի գեղեցկությունը: Հիմա նա տխրությամբ նայում էր վեր՝ բլրակին, որի վրա մի ժամանակ խաղաղ պառկած էր ՝ շրջապատված ծաղիկների ու տարբեր խոտերի բուրմունքով: Նրան այլևս ոչինչ չէր մնում անելու, քան ապարդյուն երազել կորցրած հանգստությունը վերադարձնելու  մասին: Իզուր չեն ասում. ,,Մեր ունեցածը չենք պահպանում, իսկ կորցնելուց հետո լաց ենք լինում,,:
Հեղինակ՝ Լեոնարդո դա Վինչի 

Առաջադրանքներ
1.Գրի՛ր տրված բառերի բացատրությունը՝ հղկել, լայնարձակ, սալարկված, պճնազարդ, ամուր, մաշիկ, աղտոտել, ապարդյուն:
հղկել-Հղկիչ նյութով մետաղի՝ փայտի՝ ապակու ևն մակերեսը մշակել՝ անհրաժեշտ ողորկություն,
լայնարձակ- Լայն, ընդարձակ, լայնատարած
սալարկված – խաբված
պճնազարդ -Պճնանքով զարդարված, զարդարուն, պչրված:
ամուր- պինդ
մաշիկ – կոշիկի տեսակ
աղտոտել-կեղտոտել
ապարդյուն – Արդյունք չտվող՝ չունեցող:

2.Քո կարծիքով ո՞րն է այս առակի ասելիքը:
Որ աաջինը պետք է մտածել նոր սկել ինչոր բան անել։
3.Ինչպիսի մարդկանց է խորհրդանշում քարը:
Քարը խորհրդանշում է այն մարդկանց որոնք առանց մտածելու հետևանքները իրենց ուզածն են անում և հետո զղջում են
4.Բացատրիր հետևյալ տողը՝ Մեր ունեցածը չենք պահպանում, իսկ կորցնելուց հետո լաց ենք լինում:
Այդ նշանակում է, որ պետք է պահպանել մեր ունեցածը և սխալ քայլեր չանել

5.Բացատրիր տրված համանունները(ձևով նույն են, իմաստով՝ տարբեր)՝ 
քանոն -երաժստական գործիք , մաթեմատիկական գործիք
 այր –
տղամարդ ,
քարայր
 աղա – տեր
աղա – աղալ
6.Հետևյալ դարձվածքների իմաստն արտահայտիր մեկ բառով:
Ջրի գին – Չափազանց էժան:
կրակի գին – Շատ թանկ
անկողին ընկնել – հիվանադալ
պոչը քաշել – վախենալ ոտքերն ընկնել – աղաչել
աչքը ջուր կտրել – երկար, անհամբեր
սպասել:
7. Գրի՛ր տրված դարձվածքների հոմանիշ դարձվածքը:
Լեղաճաք լինել- պոչը քաշել
Արյունը գլխին խփել – Արյունը եռալ 
Աչքը ջուր կտրել – աչքը ճամփին մնալ
Կյանքի թելը կտրվել- մահը վրա հասնել
Ոտքերն ընկնել-գլուխ ծռել