Ըմբոստի մահը

Կարդա՛ Վրթանես Փափազյանի ,,Ըմբոստի մահը,,  պատմվածքը: 

1. Անծանոթ բառերը դուրս գրի՛ր և բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ:
մեծապես – Մեծ չափերով, շատ, չափազանց, խիստ
 զայրագին – Սաստիկ զայրացած, բարկացած
 բուռն – միասին օրինակ բուռն ծափահարություներ
հացի – Ձիթենազգիների ընտանիքին պատկանող ծառ
թեղ – Հարդախառն ցորենի կամ գարու դեզ կալում՝ էրնելու համար
լորին – Լորենազգիների ընտանիքին պատկանող ծառ՝ անուշահոտ ծաղիկներով և նրբակեղև մանր պտուղներով, մանրատերև թմբի:
բաղեղ – Արալիազգիների ընտանիքին պատկանող մագլցող բույս, շաղապատուկ
գալարվել –  Օղակաձև կորություն ունենալ
գաղջ – Գոլ, մի քիչ տաք, տաքի ու սառի միջին ջերմություն ունեցող:
բազմադարյան – Բազմաթիվ դարեր ընդգրկող՝ տևող՝ գոյություն ունեցող
գիջություն – թաց լինելը
պարազիտ – մեկ ուրիշի հաշվի վրա ապրող զարգացող կենդանի։
 կաշկանդվել – Ազատ գործելու հնարավորությունից զուրկ լինել
պատուտակ – Պատի տակը՝ տակի մասը
վաղեմի – Հին, հնուց ի վեր գոյություն ունեցող՝ եղող:
ճգնել – Ուժերի լարումով աշխատել, ճիգ՝ ջանք թափել
ոստնել –  Ցատկել
վեսություն – համարձակություն։
խելահեղ – Խելքը կորցրած
խենթ – Դատողության պարզությունը քիչ կորցրած (մարդ), ծուռ, գիժ
պապակվել – Ծարավից տոչորվել, խիստ ծարավից տանջվել
սրտատրոփ – Անհամբերությամբ
ճիգ – Ջանք, ուժերի լարում
չարամտորեն – Չարամիտ կերպով
նենգամիտ – նենգ մտքեր ունեցող
ճղակոտոր – ճյուղի կտոր
կործանել – Տապալել
հանդուգին – Համարձակ
Ճարճատել – կոտրվելուց ճարճատյուն արձակել 
խնկել – բուրավառով խունկի անուշահոտություն տարածել

2. Բնութագրի՛ր ըմբոստ ծառին՝  օգտագործելով  հատվածներ ստեղծագործությունից:
Ըմբոստ ծառը նպատակասլաց էր և չլսող։

3.  Բնութագրի՛ր անտառի ծառերին:
Անտառի ծառերն խարագուշակ էին և ծույլ։

4. Ո՞րն է ստեղծաործության հիմնական ասելիքը:
Ստեղծագործության հիմնական ասելիքը այն էր որ պետք է միշտ նպատակասլաց լինել 

Գրաբարյան օրեր

Գրաբար․

Ա. Հարցումն․ Այսպէս լուայ ի հաւրէն իմմէ, եթէ ի ժամանակի պատերազմացն Հայոց ընդ Պարսս սաստիկ քաջութիւնք լինէին ի Կամսարականէն Զուրակայ, որպէս թէ ամսալրեայ ալորբք երիցս յարձակեալ ի վերայ զալրացն Պարսից՝ և հարկանէր յառաջնոլմն զկէս գարուն, և ի հետ մտեալ հարկանէր երկրորդումն զչսրրռրդ մասն զալրուն, և յերրորդումն զմետասաներորդն։ Եւ մնացեալքն անկանէին փախստեայ ի Նախճաւան, թուով [=280]։ Արդ պարտիմք և մեք իմանալ մնացելովքս, եթէ յառաջ քան զկոտո–րումն որչա՞փ էին։

Աշխարհաբար․

Խնդիր 1․ Իմ հորից ես լսեցի, թե պարսիկների դեմ հայոց պատերազմի ժամանակ Զորաց Կամսարյանը մեծ քաջագործություններ էր գործում․ իբր թե մեկ ամսվա ընթացքում երեք անգամ հարձակվելով պարսկական զորքի վրա՝ առաջին անգամ կոտորեց զորքի կեսը, հետապնդելով՝ երկրորդ անգամ կոտորեց քառորդ մասը, երրորդ անգամ՝ տասնմեկերորդը, մնացածները փախուստի մատնված ՝ Նախիջևան մտան, թվով 280: Այդ մնացածներով մենք պետք է իմանանք, թե ջարդից առաջ որքա՞ն էին։
Լուծում՝
1․ 1/2+1/4+1/11=37/44
2․ 44/44-37/44=7/44
3․ 280։7*44=1770 Պատ՝․ 1770

Խնդիր2. Իմ մերձավոր մարդկանցից մեկը Մեկնելով Բահլ՝ շահաբեր գնով մարգարիտ ձեռք բերեց։ Տուն վերադառնալիս, հասնելով Գանձակ, նա իր գնած մարգարիտի կեսը վաճառեց հատը 50 դրամով։ Գալով Նախիջևան՝ վաճառեց նրա քառորդ մասը, հատը 70 դրամով, ապա հասնելով Դվին՝ վաճառեց նաև այդ մարգարիտի 1/12 մասը՝ հատը 50 դրամով։ Երբ նա եկավ մեզ մոտ՝ Շիրակ, նրա մոտ մնացել էր ընդամենը 24 հատ մարգարիտ։ Արդ, այդ մնացածով իմացի՛ր, թե ընդամենը քանի մարգարիտ էր գնել նա և քանի՞ դրամ էր ստացել վաճառած մարգարիտներից։
Լուծում՝
1․ 1/2 + 1/4 +1/12 = 6+3+1/12 = 10/12
2․ 12/12-10/12=2/12=1/6
3. 24*6=144
4. 144:2=72
5. 50*70=3500
6. 72:2=36
7. 36*70=2520
8. 144:12=12
9. 12*50=600
10. 3500+2520+600=6620 Պատ՝․ 6620

Խնդիր3. Ես իմ ուսուցչից լսեցի, թե գողերը, մտնելով Մարկիանոսի գանձարանը, գանձի կեսը և 1/4-ը գողացան։ Գանձապահները ներս մտնելով՝ գտան 421 կենդինար( 1 կենդինարը հավասար է 7200 դահեկանի) և 3600 դահեկան։ Արդ իմացի՛ր, թե ամբողջ գանձը որքա՞ն էր։
Լուծում՝
1, 1/2 + 1/4 = 3/4
2, 4/4 – 3/4 = 1/4
3․ 1/4 = 421 կենդինար
4․ 421*3*7200=9093600
5, 9093600+3600= 9097200 Պատ՝․ 9097200 ահեկան

Խնդիր4. Սուրբ Սոֆիայի միաբանների աշխատավարձը բաժանվում էր այսպես․ 1/5 մասը ստանում էին սարկավագները, 1/10-ը՝ քահանաները, 240 լիտր՝ եպիսկոպոսները և 2000 լիտր՝ մնացած միաբանները։ Գտի՛ր, թե ամբողջ աշխատավարձը քանի՞ լիտր էր։
Լուծում՝
1․ 1/5+1/10=3/10
2․ 2000+240=2240
3․ 10/10-3/10=7/10
4․ 2240։7/10=3200 պատ՝․ 3200 լ

Խնդիր5. Սպաների աշխատավարձը բաշխվում էր այսպես․ 1/4 մասը՝ պատվազորներին, 1/8-ը ավագներին, իսկ մնացած 150 կենդինարը՝ մյուս հեծյալներին։ Իմացի՛ր, թե ամբողջ աշխատավարձը որքա՞ն էր։
Լուծում՝
1, 1/4+1/8= 3/8
2․ 8/8-3/8= 5/8
3․ 150։5/8= 240 Պատ՝․ 240 կենդինար

Կատարե՛ք գործողությունները.
ա) 23199:57 + 4 1/2 * 5 2/3 * 2 / 13 1/2 =9/2 * 17/3 * 2 / 27/2= 153/6 *2 / 27/2 = 306/2 : 27/2 = 612/54
բ)

• Տրված թվերը բաժանվում են 9-ի։ Որոշե՛ք, թե ինչ թվանշաններ
  պիտի գրված լինեն աստղանիշերի տեղում.
  3528, 2187, 1197, 3465։
  
  

Տուփում կա 6 կարմիր և 4 սպիտակ գնդիկ: Նրանցից վերցնում են
պատահական մեկը: Ինչքա՞ն է հավանականությունը, որ այն
կարմիր կլինի:
Լուծում՝
1) 6+4= 10
կարմիր – 6/10
սպիտակ – 4/10 Պատ՝․ 6/10

Tim and Jim

to go camping – արշավի գնալ
to get ready – պատրաստվել

A. Answer these questions.

1. What was Tim’s excuse for not buying the meat?
   He said ‘I’m too tired’
2. What was his excuse for not cooking it?
   He said ‘I’m not good at cooking’
3. What was his excuse for not cutting the bread?
   He said ‘I don’t want to’
4. What was his excuse for not getting the water?
   He said ‘I don’t want to get my clothes dirty’
5. What did he do when Jim asked him to eat?
   He said ‘Well, I’ll do that’ and ‘I don’t like saying “No” all the time.”
   B. Write this story. Put one of these in each empty place:
   it was there was there were they were
   
   Jim and Tim were friends, and they were camping. It was September it was raining,
   and there was quite a lot of water on the roads, so Tim didn’t want to go and buy
   the meat.
   It was cold outside the tent, and there were no chairs to sit on, so Tim didn’t want
   to go out and cook the meat.
   There was a lot of mud near the river, and it was quite deep, so Tim didn’t want to
   go and get the water.
   There was a knife in the tent, and it was quite sharp, but Tim was too lazy to cut
   the bread.
   
   C. Which of these sentences are true? Write them down.
6. Jim did all the work in this story.
   True
7. Tim did all the work in this story.
   False
8. Tim did not buy the meat because he did not have any money.
   False
9. Tim did not buy the meat because he was tired.
   True
10. Jim cooked the meat because Tim was not good at cooking.
    True
11. Jim cooked the meat because Tim was a lazy boy.
    True
12. Tim got his clothes dirty when he went to get some water.
    False
13. Tim did not get his clothes dirty because he did not go to get the water.
    True
14. Tim was not too tired to eat.
    True
15. Tim was too tired to eat.
    False

Լոլիկ

Լոլիկի հայրենիքը Հարավային Ամերիկան է՝ Պերուն, Բոլիվիան և Էկվադորը, որտեղ այժմ էլ կարելի է հանդիպել պոմիդոր վայրի և մշակովի բազմաթիվ ձևերի

Օգտագործվում է տարբեր տեսակի կերակուրների մեջ՝ եփած, խորոված, թարմ վիճակում, որպես աղցան, ինչպես նաև թթու և աղը դրած վիճակում։

Լոլիկը մեծ մասամբ օգտագործվում է պահածոների արդյունաբերության մեջ։ Լոլիկից կարելի է պատրաստել կետչուպ, տոմատի մածուկ, լեչո և այլն։ Մեծ տարածում ունի նաև լոլիկի հյութը, որը արժեքավոր և վիտամիններով հարուստ զովացուցիչ խմիչք է հասակավոր մարդկանց և դիետիկ կենսամթերք՝ երեխաների ու հիվանդների համար։

Պոմիդորն օժտված է բարձր համային հատկություններով, հարուստ է վիտամիններով (A, B, C, pp), oրգանական թթուներով (կիտրոնաթթու և խնձորաթթու) և հանքային աղերով (Ca, Na, Mg, Fe այլն)