Posted in Հայոց լեզու

Հայոց լեզու

1. Ընդգծված դերբայները դարձրո՛ւ բայեր:

Օրինակ`

Քայլող աղջիկ- աղջիկ, որը քայլում է:
Հեռացած ձմեռ- ձմեռը, որ հեռացել է:

Ա. 
Սլացող մեքենա – մեքենա, որը սլանում է
արևի շուրջը պտտվող մեքենա – մեքենա, երը պտտվում է արևի շուրջը
թունելից դուրս եկող գնացք – գնացք, որը դուրս է գալիս թունելից
պատրաստակամորեն հորը մտնող երեխա -երեխա, որը պատրաստակամորեն է մոտնում հորը։
փոշու ու մրի մեջ աշխատող մարդիկ – մարդիկ, որոնք աշխատում էն փոշու ու մրի մեջ

Բ. 
Ընկած գրիչ – Գրիչ, որը ընկած է
մոռացված երգ – երգ, որը մոռացված է
թիթեռի հետևից ընկած երեխա – երեխա, որը ընկել է թիթեռի հետևից
արձակված ու կախված վարագույր – վարագույր, որը արձակված ու կախված է
լուծված խնդիր – խնդիր, որը լուծված է
գիշերվա անձրևից խոնացացած օդ – օդ, որը խոնավացված էգիշերային նձրևից

2. Տրված բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի՝դիմավոր բայերի և դերբայների:

Փակել է, մտնել, փակած, մտար, փակում եմ, մտնում է, փակեցիր, մտած, փակի՛ր, մտնեիր, փակելիս, մտնելիս, կփակենք, մտի՛ր, պիտի փակեք, մտել էինք, փակել էիր, պիտի մտնի:

3. Տրված նախադասություններն այնպես փոխի՛ր, որ դիմավոր բայը դառնա համակատար դերբայ (իս վրջավորությամբ):

Օրինակ`

Երբ կենդանիների պահպանության խնդիրն էին լուծում, բազում դժվարությունների հանդիպեցին: -Կենդանիների պահպանության խնդիրը լուծելիս բազում դժվարությունների հանդիպեցին:

Երբ գետափին զբոսնում էր, հանկարծ շների հալածվող մի եղջերու տեսավ:
Գետափում զբոսնելիս, հանկարծ շների հալածվող մի եղջերու տեսավ
Երբ երկրորդ խողովակաշարն էին կառուցում, պարզեցին, որ դա էլ բավարար չի լինելու:
Եկրորդ խողովակաշարը կառուցելիս պարզեցին, որ դա էլ բավարար չի լինելու:

Երբ գետակն անցնում էր, որս անող մի գայլաձուկ տեսավ:
Գետակն անցնելիս, որս անող մի գայլաձուկ տեսավ:

Երբ լսում էր ընկերոջ պատմությունը, փորձում էր պատկերացնել, թե ինքն ի՞նչ կաներ այդ պայմաններում:
Ընկերոջ պատմությունը լսելիս փորձում էր պատկերացնել, թե ինքն ի՞նչ կաներ այդ պայմաններում:
Երբ ինչ-որ բան կամ ինչ-որ մեկին գնահատում ես, կտրուկ ու ծայրահեղ մի՛ լինիր:
ինչ-որ բան կամ ինչ-որ մեկին գնահատելիս, կտրուկ ու ծայրահեղ մի՛ լինիր:

Երբ փորձում էր, ընդամենը մի փոքր սխալ էր արել, ու ոչինչ չէր ստացվել:
Փորձելից, ընդամենը մի փոքր սխալ էր արել, ու ոչինչ չէր ստացվել

4. Տրված բայերից համակատար դերբայներ ստացի՛ր և դրանցով նախադասություններ կազմի՛ր:

Քանոնով չափելիս, չափեցիմ 15սմ։
Ավտոմեքենան շարժվելիս, արձակում է արգելակները
Քարկապ կապելիս, դժվար է հետ արձակել ։
Տուն մտնելիս, անպայման պետք է ձեռքերը լվացել 
Ընկերոջը տեսնելիս, պետք է բարևել նրան

5. Տրված անորոշ դերբայների բացառական և գործիական հոլովներով (ուց, ով վերջավորությամբ ձևերով) նախադասություններ կազմի՛ր:

Լսելուց, բացի պետք է հարցեր տալ
բարձրանալուց առաջ, պետք է մտածել, ոնց ես հետ իջնելու։
հեռանալ – Հեռանալուց, դու կարող ես վերադառնալ

Posted in Ֆիզիկա

Ֆիզիկա

Դաս – 20.   (14.02-18.02)

§22. Շփման ուժ: 

§23. Շփման ուժի դերը բնության մեջ, տեխնիկայում և կենցաղում: 

§24.  Մի ուղղով ուղղված ուժերի գումարումը: (էջ 75- 81)

Քննարկվող հարցեր՝

  1. Բերել շման ուժի առկայությունը հաստատող փաստեր:
    Հպվող մարմինների մակերևույթների միջև առաջացող և իրար նկատմամբ նրանց շարժումը խոչընդոտող ուժը կոչվում է շփման ուժ:
  2. Ինչով է պայմանավորված շփումը:
    Պայմանավորված է մարմնի նյութով և նրա ողորկությունով
  3. Թվարկել  շփման տեսակները և բերել օրինակներ:
    Շփման տեսակները երկուսնն են՝ գլորման շփման ուժ և սահքի շփման ուժ
    գլորման շփման ուժի օրինակ է ՝ գերանները որոնք տեղափոխում են ծանր իրեր
    և սահքի շփման ուժի օրինակ է՝ սեղանի բրդելով տեղափոխումը մի տեղից մյուս տեղ
    Դադարի շփման ուժի օրինակ է ծանր պահարանը չկարողանալ տեղաշարժել
  4. Օինակներով ցույց տվեք, որ միևնույն պայմաններում գլորման շփման ուժը փոքր է սահքի շփման ուժից:
    Օրինակ եթե վերցնենք մեկ գնդակ և նույն քաշի խորանարդ և հրենք այդ առարկաները նույն ուժով աայդ ժամանակ գլորման շփման ուժի հետևանքով գնդակը ավելի առաջ կգնա քան խորանարդը
  5. Բերել շփման դրսևորման օգտակար և վնասակար օրինակներ:
    Օրինակ օգտակար է երբ ավտոմեքենան կայանած է որովհետև այդ ժամանակ հնարավոր չի լինի այն տեղաշարժել
  6. Ինչպես կարելի է մեծացնել , փոքրացնել շփումը:
    Շփման ուժը կարելի է մեծացնել կամ փոքրացնել օրինակ հատուկ նյութերով որոնք ստեղծում են շատ քիչ շփման ուժ օրինակ՝ յուղը, կամ էլ ծառի խեժը ինչպես շփման ուժը շատացնող նյութ
  7. Ինչու հաճախ սառցակալած ճանապարհին ավազ են շաղ տալիս:
    Որպեսզի ավտոմեքենան կամ մարդը ունենա շփման ուժի համար մաերևույթ
  8. Բերել օրինակներ, երբ մարմնի վրա միաժամանակ ազդում է մի քանի ուժ:
    Գնդակի գլորվելը
    Մարդու քայլելը
  9. Որ ուժն է կոչվում համազոր ուժ:
    Այն ուժը, որ մարմնի վրա ունենում է նույն ազդեցությունը, ինչ մի քանի ուժեր միասին ազդելիս, կոչվումէ այդ ուժերի համազոր
  10.  Ինչպես է ուղղված մի ուղղով միևնույն (հակառակ) կողմեր ուղղված երկու ուժերի համազորը և ինչպես է որոշվում նրա մոդուլը:

F= F1-F2

      Լուծել խնդիրներ Է.Ղազարյանի ՖԻԶԻԿԱ 7  դասագրքից՝  92-106  (էջ 173-174):

Սովորել՝   Է.Ղազարյանի ՖԻԶԻԿԱ 7  դասագրքից՝ էջ 75-81:

Դիտել տեսանյութ.

Posted in Գրականություն, Uncategorized

Տերյանը և ռուսերենը

Ավելի ուշ, իբրև Տերյանին «պատիվ բերող«» փաստ, առանց հիմքերի հայտարարվեց, թե նա թարգմանել է «Կոմունիստական մանիֆեստ»-ը («Սովետական մանկավարժ», 1961, № 3):

Տերյանը ռուսերենից հայերեն է թարգմանել նաև քաղաքական – գիտական երկեր: Նրան է պատկանում Վ. Լենինի «Կարլ Մարքս» և «Պետություն և հեղափոխություն» աշխատությունների առաջին թարգմանության պատիվը։ Այդ թարգմանությունները ըստ արժանվույն շատ բարձր են գնահատվել։ 

Կատարելապես տիրապետելով ռուսերեն լեզվին և ցանկանալով հայ գրականության անմեո արժեքները ի տես հանել բազմամիլիոն ընթերցողներին, Տերյանը ռուսերեն է թարգմանել Գ. Սունդուկյանի «Պեպո»-ն (խմբագրել է Մ. Գորկին), «Կտակ»-ը, «Սասունցի Դավիթ» էպոսից մի մեծ հատված, «Կայծեր» վեպի առաջին հատորը և Շիրվանզադեի (Ցավագարը»*։ 1916 թվականի «Մշակ»-ում հաղորդվեց, թե «Բանաստեղծ Վահան Տերյանը ռուսերենի է թարգանում Շիրվանզադեի «Քաոս» մեծ վեպը, որը նախ տպագրվելու է Մ. Գորկիի ամսագրում` «Ленопись» մեջ, ապա հրատարակվելու է առանձին գրքով» ( № 34, 10 մարտի)։ Փաստերը ցույց են տալիս, որ Տերյանը չի կարողացել ժամանակ գտնել իր բարձր գնահատականին արժանացած ու պաշտպանությունը վայելած գրողի գլուխգործոցը թարգմանելու։ Պատերազմ, պետական- քաղաքական բուռն գործունեություն` ոչ միայն այդ, այլև այդ շրջանի շատ ուրիշ հղացումներ մնացին անկատար։ Թյուրիմացության հետևանք են երբեմն֊երբեմն մամուլում պատահող պնդումները, թե Տերյանը թարգմանել է «Քաոս»-ը։

Տերյանի թարգմանությունները տպագրվել են նրա երկերի ժողովածուներում և մամուլում: Նախորդ ժողովածուների համեմատությամբ թարգմանությունները ամենից լրիվ ներկայացված են «Երնքհատորյակ»-ում: 

Աղբյուր՝ Վիկիպեդիաhttps

://hy.m.wikisource.org/wiki/Էջ:Vahan_Terian,_Collection_works,_vol._2.djvu/374

Posted in Ֆրանսերեն

Qu’est-ce qu’un francophone?

Le mot « francophonie » a quelques significations. «Un francophone» est tout individu qui s’exprime aisément en français. Il est à noter qu’en tous lieux, les francophones ne pratiquent pas le français pareillement. Dans les pays francophones, la langue française a des statuts différents :

la langue maternelle (il ne s’agit que de quelques états: la France, le Québec, la Belgique, la Suisse, Monaco)
la langue officielle (par exemple au Sénégal, en Nouvelle-Calédonie, en Guyane)
la langue habituelle dans les relations avec les autres
la langue de l’administration
Environ 50 états dans le monde sont adhérents de la Francophonie. À peu près 170 millions de personnes utilisent la langue française. Pour des raisons historiques, cette langue se parle dans les anciennes colonies d’Afrique noire, du Maghreb, de l’océan Indien, d’Amérique.
La francophonie, pour quoi faire?Les états francophones, dans la plupart des cas, partagent un passé avec la France, et ont aussi des visées communes sur l’avenir : progression de la démocratie, soutien aux droits de l’homme, dialogue des cultures, essor économique des différents états. Ils ont des liens de solidarité privilégiés entre eux et avec la France à travers des organismes officiels (Agence intergouvernementale de la Francophonie), des grandes manifestations (Sommet de la Francophonie, Journée internationale de la Francophonie) et beaucoup d’initiatives locales. La culture francophone est vivante, elle a des représentants reconnus dans le monde entier.
Թարգմանություն

Ին՞չ է նշանակում Ֆրանկոֆոն:

«Ֆրանկոֆոնիա» բառը մի քանի իմաստ ունի, «Ֆրանկոֆոն» Ֆրանսիախոս համարվում է ցանկացած անհատ , ով հեշտությամբ արտահայտվում է ֆրանսերենով: Հարկավոր է նշել, որ բոլոր տեղերում չէ, որ ֆրանկոֆոնները նույն կերպ են կիրառում ֆրանսերենը: Ֆրանսախոս երկրներում ֆրանսերենն ունի տարբեր կարգավիճակներ:

մայրենի լեզու (խոսքը ընդամենը մի քանի նահանգի մասին է՝ Ֆրանսիա, Քվեբեկ, Բելգիա, Շվեյցարիա, Մոնակո)
պաշտոնական լեզու (օրինակ՝ Սենեգալ, Նոր Կալեդոնիյա, Գվինեա)
Հաղորդակցման լեզու՝ ուրիշների հետ շփվելու համար :
Վարչական լեզու
Աշխարհում մոտ 50 պետություն Ֆրանկոֆոնիայի անդամ է ։
Մոտ 170 միլիոն մարդ օգտագործում է ֆրանսերենը։ Պատմական պատճառներով այս լեզվով խոսում են Աֆրիկայի , Մագրեբի, Հնդկական օվկիանոսի, Ամերիկայի նախկին գաղութներում:

Ին՞չ է Ֆրանկոֆոնիան: Ֆրանսախոս պետությունները, շատ դեպքերում, կիսում են անցյալը Ֆրանսիայի հետ, ինչպես նաև ունեն ընդհանուր հայացքներ ապագայի վերաբերյալ՝
ժողովրդավարության առաջընթաց, մարդու իրավունքների աջակցություն, մշակույթների միջև երկխոսություն, տարբեր պետությունների տնտեսական զարգացում: Նրանք միմյանց հետ կապված են ամուր և համերաշխ կապերով ( Ֆրանկոֆոնիայի միջկառավարական գործակալություն ), խոշոր իրադարձություններով ( Ֆրանկոֆոնիայի գագաթնաժողով , Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային օր) և շատ տեղական նախաձեռնություններով։ Ֆրանկոֆոն մշակույթը կենդանի է, ունի ներկայացուցիչներ՝ ճանաչված ամբողջ աշխարհում